Προδρομικός Πλακούντας

Ο όρος προδρομικός πλακούντας υποδηλώνει την εμφύτευση και ανάπτυξη του πλακούντα στο κατώτερο τμήμα του σώματος της μήτρας.

Κάτι τέτοιο συμβαίνει περίπου 1 στις 200 εγκυμοσύνες. Ο προδρομικός πλακούντας δεν είναι συνήθως πρόβλημα στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, εάν παραμείνει στην ίδια θέση όσο η εγκυμοσύνη προχωρά, μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό ή να οδηγήσει σε άλλες επιπλοκές.

Τύποι

Ανάλογα με τη θέση εμφύτευσης του πλακούντα διακρίνονται τέσσερις διαφορετικοί τύποι:

  • Ως χαμηλής πρόσφυσης αναφέρεται ο φυσιολογικός πλακούντας, που έχει όμως αναπτυχθεί στο κατώτερο τμήμα της μήτρας και φθάνει ως 2cm από το τραχηλικό στόμιο
  • Ο παραχείλιος όπου το όριο του πλακούντα, το χείλος του δηλαδή, αγγίζει το τραχηλικό στόμιο (αλλά δεν το καλύπτει)
  • Ο επιχείλιος όπου το χείλος του πλακούντα, καλύπτει μερικώς το τραχηλικό στόμιο
  • Ο επιπωματικός (ή προδρομικός – placenta previa) όπου ολόκληρος ο πλακούντας ή τουλάχιστον μεγάλο τμήμα του, καλύπτει πλήρως το τραχηλικό στόμιο

Η συμβολή της υπερηχογραφίας στην διάγνωση του προδρομικού πλακούντα είναι ανεκτίμητη και βάζει τη διάγνωση σε ποσοστό 95% περίπου. Η υπερηχογραφία μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια και βεβαιότητα αν υπάρχει ή όχι προδρομικός πλακούντας και έτσι να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή σοβαρότατων επιπλοκών. Στο υπερηχογράφημα του δευτέρου τριμήνου της κύησης μεταξύ των άλλων θα πρέπει να ελέγχεται η θέση του πλακούντα, η οποία θα πρέπει να επαναπροσδιορίζεται με διακολπικό υπερηχογράφημα στις 32 εβδομάδες. Οι προηγούμενοι υπερηχογραφικοί έλεγχοι είναι καθοριστικοί για τον εντοπισμό των εγκύων γυναικών υψηλού κινδύνου, για εμφάνιση προδρομικού πλακούντα και για αιμορραγίες κατά το τρίτο τρίμηνο της κύησης.

Ο υπερηχογραφικός επανέλεγχος της θέσης και της απόστασης του πλακούντα από το έσω τραχηλικό στόμιο στις 32 εβδομάδες είναι κεφαλαιώδους σημασίας διότι σύμφωνα με την υπόθεση του “τροφοτροπισμού” η οποία στηρίχτηκε σε κλινική μελέτη, ο πλακούντας μετατοπίζεται σε θέσεις του μυομητρίου με μεγαλύτερη αιμάτωση και η ταχύτητα μετατόπισής του είναι περίπου 5mm/εβδομάδα, ενώ στις περιπτώσεις γυναικών με προηγούμενη καισαρική τομή η μετατόπιση αυτή είναι μόλις 0,5mm/εβδομάδα. Θα πρέπει να τονισθεί ότι δεν παρατηρήθηκε καμία μετατόπιση του πλακούντα όταν αυτός επικάλυπτε το έσω τραχηλικό στόμιο περισσότερο των 2cm μετά τις 25 εβδομάδες της κύησης.

Συμπτώματα

Ο προδρομικός πλακούντας είναι σημαντική αιτία αιμορραγίας κατά το δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Από τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα προδρομικού πλακούντα είναι η ανώδυνη, ζωηρή, κόκκινη κολπική αιμορραγία κατά το δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης. Η αιμορραγία σταματά συνήθως χωρίς θεραπεία, αλλά σχεδόν πάντα επαναλαμβάνεται ημέρες ή εβδομάδες αργότερα.

Η ένταση της αιμορραγίας τις περισσότερες φορές είναι μικρή, ενώ σπάνια μπορεί να είναι μεγάλη και να θέσει σε μεγάλο κίνδυνο τη μητέρα, με την εγκατάσταση ολιγαιμικής καταπληξίας.

Το έμβρυο κινδυνεύει κυρίως από την προωρότητα, όταν επιβάλλεται η πρόωρη διακόπη της κύησης και πιο σπάνια από την αιμορραγία, η οποία μπορεί να προκαλέσει έμμεσα τον ενδομήτριο θάνατο του εμβρύου.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Η εμφάνιση προδρομικού πλακούντα στις περισσότερες γυναίκες οφείλεται σε τυχαίους παράγοντες. Υπάρχουν όμως ενδείξεις που ενοχοποιούν ορισμένες καταστάσεις, οι οποίες δημιουργούν κακές συνθήκες αιμάτωσης του πλακούντα στο στάδιο της εμφύτευσης του κυήματος. Τέτοιες είναι:

  • Μεγάλη ηλικία της μητέρας (άνω των 35 ετών)

  • Πολυτοκία

  • Προηγούμενες επεμβάσεις στην ενδομήτρια κοιλότητα (με καταστροφή του στρώματος του ενδομητρίου όπως γίνεται σε θεραπευτική απόξεση, υστεροσκοπική αφαίρεση λειομυωμάτων μήτρας)

  • Ουλή στην μήτρα που προκαλεί πλημμελή αιμάτωση αυτής (καισαρική τομή, εκπυρήνηση ινομυωμάτων)

  • Πολύδυμη κύηση

  • Κάπνισμα

Διάγνωση και Αντιμετώπιση

Το διακολπικό υπερηχογράφημα είναι ασφαλές σε παρουσία προδρομικού πλακούντα, και είναι πιο ακριβές από ό,τι το διακοιλιακό στον εντοπισμό του πλακούντα. Η μαγνητική τομογραφία συντελεί στη διάγνωση του προδρομικού πλακούντα όταν η διακοιλιακή υπερηχογραφία δεν είναι απολύτως διαγνωστική και έχει το πλεονέκτημα ότι είναι δυνατή χωρίς γεμάτη ουροδόχο κύστη. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην απεικόνιση του οπίσθιου πλακούντα.

Ο πλακούντας σε ένα ποσοστό της τάξεως του 10-15% στον υπερηχογραφικό έλεγχο ρουτίνας στις 22 εβδομάδες μπορεί να βρίσκεται κοντά στον τράχηλο της μήτρας (χαρακτηρίζεται χαμηλής πρόσφυσης). Σε ένα ποσοστό της τάξεως του 95% περίπου, οι χαμηλής πρόσφυσης πλακούντες των 22 εβδομάδων, μεταναστεύουν προς τα επάνω καθώς η κύηση προχωράει.

Εφόσον ο πλακούντας παραμένει σε χαμηλή θέση και μετά τις 28 εβδομάδες, τότε πρέπει να εξετασθεί προσεκτικά ώστε να αξιολογηθεί σε ποιά από τις παραπάνω κατηγορίες εμπίπτει. Εάν χαρακτηρισθεί ως επιπωματικός, η δακτυλική εξέταση θα πρέπει να αποφευχθεί έως τις 36 εβδομάδες, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το ενδεχόμενο έντονης αιμορραγίας. Η αντιμετώπιση του προδρομικού πλακούντα εξαρτάται από την βαρύτητα της αιμορραγίας, την ηλικία της κύησης και την εντόπιση του πλακούντα.

Σε περίπτωση μικρής ή καθόλου αιμορραγίας θα σας συσταθεί ξεκούραση στο κρεβάτι και αναμονή. Θα πρέπει να αποφεύγετε το σεξ, καθώς επίσης επίπονες εργασίες ή άρση βαρέων, πράγματα που μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία, και θα γίνει κάθε προσπάθεια (ενδεχομένως και με χορήγηση τοκολυτικών φαρμάκων) να παραταθεί η κύηση έως τουλάχιστον τις 37 εβδομάδες.

Η ενδονοσοκομειακή παρακολούθηση εξακολουθεί να συνιστάται για τις γυναίκες με επιβεβαιωμένο προδρομικό – επιπωματικό πλακούντα κατά το τρίτο τρίμηνο. Μία έγκυος με προδρομικό πλακούντα πρέπει να βρίσκεται μέσα στο νοσοκομείο κατά το τρίτο τρίμηνο, καθώς αν αρχίσει να αιμορραγεί οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές.

Ο τρόπος τοκετού θα πρέπει να βασίζεται στην κλινική κρίση σε κάθε περίπτωση, αλλά κάθε πλακούντας του οποίου το χείλος καταπατά εντός 2 εκατοστά πλησίον του εσωτερικού τραχηλικού στομίου αποτελεί αντένδειξη για την προσπάθεια κολπικού τοκετού, και ένδειξη για καισαρική τομή. Η πρόταση αυτή αναφέρεται στους επιχείλιους και παραχείλιους πλακούντες. Εξυπακούεται πως ο μόνος τρόπος ασφαλούς τοκετού σε περίπτωση επιπωματικού πλακούντα είναι η καισαρική τομή.

Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε καισαρική τομή σε μια προηγούμενη εγκυμοσύνη και οι οποίες έχουν προδρομικό πλακούντα, έχουν μεγάλες πιθανότητες να έχουν ΚΑΙ νοσηρά προσκολλημένο πλακούντα (Συμφυτικό – Στιφρό – Διεισδυτικό πλακούντα Accreta – Increta – Percreta ). Η συνύπαρξη των ανωμαλιών αυτών προκαλεί μέγιστες επιπλοκές.

Κλινικές Πληροφορίες

Παθολογία κύησης

  Επικοινωνήστε μαζί μας

    *Αυτός ο ιστότοπος προστατεύεται από το σύστημα reCAPTCHA και ισχύουν η Πολιτική Απορρήτου και οι Όροι Παροχής Υπηρεσιών της Google.

    ONLINE ΡΑΝΤΕΒΟΥ

    Εγγραφείτε στο Newsletter

    Μαρτυρίες Ασθενών

    Πολύ ευγενικός γιατρός, άμεση απάντηση σε οποιοδήποτε ερώτημα κι αν υπάρξει, πολύ καθαρός χώρος και σου προσαρμόζει τα ραντεβού την ώρα που μπορείς εσύ.

    Μαρία Τ.

    Πρότυπο ιατρείο, εξαιρετικός γιατρός. Μηδενικός χρόνος αναμονής, άμεση εξυπηρέτηση.

    Σύλβια Μ.

    Ο γιατρός είναι ευσυνείδητος, υπομονετικός και άριστος στη δουλειά του. Τον συνιστώ ανεπιφύλακτα

    Σοφία Π.

    Κλείστε Ραντεβού

    Είμαστε εδώ για εσάς και μπορείτε να προγραμματίσετε ένα ραντεβού 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα. Εάν το γραφείο δεν είναι ανοιχτό, μπορείτε να κλείσετε ραντεβού μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο [email protected] ή συμπληρώνοντας την φόρμα επικοινωνίας.