Υπερηχογράφημα

Πρόκειται για μία απεικονιστική εξέταση με την οποία ελέγχου¬με την ανατομία των εσωτερικών οργάνων. Χρησι¬μοποιείται ένας πομποδέκτης που εκπέμπει ήχους υψηλής συχνότητας και καθώς αυτοί αντανακλώνται από τα έσω γεννητικά όργανα, επιστρέφουν στην κάμερα, αναλύονται από υπολογιστή και δίνουν στην οθόνη την εικόνα της μή¬τρας και των ωοθηκών.

Το υπερηχογράφημα είναι μια ασφαλής, ακριβής, μη επεμβατική και ανώδυνη διαγνωστική τεχνική. Ανωμαλίες που αναδεικνύονται μέσω αυτής της εξέτασης συμπεριλαμβάνουν: υπερτροφία ενδομητρίου, ινομυώματα, πολύποδες, κύστεις ωοθηκών, συγκέντρωση υγρού στις σάλπιγγες (υδροσάλπιγγες). Η κυκλική ανάπτυξη των ωοθυλακίων και του ενδομητρίου, μπορούν να αξιολογηθούν με ακρίβεια σε διάφορες φάσεις του καταμήνιου κύκλου. Έχει αποδειχθεί ότι στα χέρια ενός έμπειρου εξεταστή, με το υπερηχογράφημα αναδεικνύονται καλοήθεις ή κακοήθεις ωοθηκικές μάζες σε ποσοστό άνω του 75%.

Το υπερηχογράφημα εισήχθη για πρώτη φορά στη μαιευτική στα τέλη του 1950 και έκτοτε παρέμεινε ως ένα εξαιρετικά χρήσιμο διαγνωστικό εργαλείο. Κινήσεις όπως ο εμβρυϊκός καρδιακός παλμός καθώς και διαφόρου βαθμού δυσπλασίες μπορούν να παρατηρηθούν σχετικά εύκολα. Η εγκυμοσύνη μπορεί να παρακολουθηθεί από τα αρχικά της στάδια, ενώ μπορούν να διαγνωσθούν εγκαίρως επιπλοκές όπως η αποβολή και η εξωμήτριος κύηση.

Κοιλιακό Υπερηχογράφημα

Στην εξέταση αυτή απαιτείται η ουροδόχος κύστη να είναι γεμάτη, κάτι που επιτρέπει την καλύτερη απεικόνιση των οργάνων της πυέλου. Η γυναίκα είναι ξαπλωμένη σε ύπτια θέση και μια μικρή ποσότητα γέλης απλώνεται στο κατώτερο μέρος της κοιλιάς. Η γέλη επιτρέπει την καλύτερη επαφή του ηχοβολέα με το δέρμα. Στη συνέχεια τοποθετείται στην κοιλιά η κεφαλή υπερήχων, την οποία ο εξεταστής κινεί σε διάφορες κατευθύνσεις, όπως και πάνω από την περιοχή ενδιαφέροντος, ώστε να αναδειχθούν οπτικά τα έσω γεννητικά όργανα. Η μόνη ενόχληση που μπορεί να αισθανθεί η ασθενής οφείλεται στην πίεση που ασκείται από την κεφαλή των υπερήχων στη γεμάτη ουροδόχο κύστη.

Ενδείξεις Κοιλιακού Υπερηχογραφήματος στη Γυναικολογία

Χρησιμοποιείται για την απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων (μήτρα, ωοθήκες), σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η χρησιμοποίηση της διακολπικής κεφαλής, όπως σε κορίτσια και γυναίκες που δεν έχουν αρχίσει σεξουαλικές επαφές, καθώς και σε ηλικιωμένες ασθενείς με στένωση του κόλπου.

Ενδείξεις Κοιλιακού Υπερηχογραφήματος στη Μαιευτική

Έχει εφαρμογή κυρίως μετά το πρώτο τρίμηνο, για να αξιολογηθούν:

• Έγκαιρη διάγνωση και επιβεβαίωση μιας εγκυμοσύνης
• Η ηλικία της κύησης
• Εγκαιρη διάγνωση μιας κολπικής αιμορραγίας
• Η ανάπτυξη του εμβρύου
• Η ανατομία του εμβρύου (διάγνωση μιας πιθανής εμβρυϊκής δυσμορφίας, προσδιορισμός του φύλου του εμβρύου)
• Η καρδιακή λειτουργία του εμβρύου
• Εντοπισμός του πλακούντα
• Υπολογισμός της ποσότητας του αμνιακού υγρού
• Πολλαπλές κυήσεις
• Αξιολόγηση των εμβρυϊκών κινήσεων ,του τόνου και της αναπνοής, επιβεβαίωση ενδομήτριου θανάτου και διάγνωση ανωμαλιών της μήτρας και της πυελικής χώρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (π.χ. ινομυώματα, κύστη σε μια ωοθήκη)
• Η ροή του αίματος στα μητριαία αγγεία, στον ομφάλιο λώρο και στα αγγεία του εμβρύου

Διακολπικό (εσωτερικό) Υπερηχογράφημα

Το διακολπικό υπερηχογράφημα δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία και μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε φάση του κύκλου της γυναίκας. Επίσης, διενεργείται με την ουροδόχο κύστη άδεια. Η κεφαλή για την προστασία της γυναίκας καλύπτεται με ένα προφυλακτικό και τοποθετείται γέλη. Στη συνέχεια τοποθετείται απαλά στον κόλπο της γυναίκας. Ο ηχοβολέας φθάνει σε μικρή απόσταση από τη μήτρα και τις ωοθήκες, με αποτέλεσμα η ευκρίνεια απεικόνισης να είναι ασύγκριτα καλύτερη σε σχέση με το κοιλιακό υπερηχογράφημα. Το διακολπικό υπερηχογράφημα αποτελεί την πιο εξελιγμένη μορφή υπερηχογραφήματος για την απεικόνιση των έσω γεννητικών οργάνων της γυναίκας, ειδικά αν περιλαμβάνει και διακολπικό doppler, παρέχοντας εξαιρετικές δυνατότητες στο γιατρό να διαγνώσει πιθανές παθολογικές καταστάσεις, μελετώντας και την αιματική ροή των υπό εξέταση οργάνων.

Ενδείξεις Διακολπικού Υπερηχογραφήματος

• Κύστεις και όγκοι των ωοθηκών
• Υπογονιμότητα
• Πυελικός πόνος
• Διαταραχές εμμήνου ρύσεως
• Παθήσεις της μήτρας (ινομυώματα, πολύποδες, αδενομύωση)
• Ανώμαλες αιμορραγίες
• Πυελικές φλεγμονές (υδροσάλπιγγα, πυοσάλπιγγα, κ.α)
• Παρακολούθηση καρκίνου ωοθηκών
• Έλεγχος ωοθηκικής εφεδρείας
• Κύηση πρώτου τριμήνου

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, κατά τη διάρκεια της εξέτασης να αισθάνεται η γυναίκα ασφαλής, ήρεμη και ενημερωμένη για τα ευρήματα του ιατρού. Συγκεκριμένα περιγράφονται τα όργανα της πυέλου όπως αυτά απεικονίζονται στον υπέρηχο και εξηγείται η φυσιολογική ανατομία πριν να αναλυθούν πιθανά προβλήματα που εντοπίζονται.

Δεν υπάρχουν γνωστές επιβλαβείς επιδράσεις του υπερηχογραφήματος στον άνθρωπο. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές ακτινογραφίες, δεν υπάρχει έκθεση σε ακτινοβολία, κατά την πραγματοποίηση της εξέτασης αυτής.

Saline Infusion Sonohysterography (SIS)

Η τεχνική αυτή συμπεριλαμβάνει τη χρησιμοποίηση υγρού για τη διάταση της κοιλότητας της μήτρας, σε συνδυασμό με υψηλής ανάλυσης διακολπικό υπερηχογράφημα. Το υγρό διοχετεύεται στη μήτρα διαμέσου ενός λεπτού καθετήρα που τοποθετείται μέσω του τραχήλου.

Η SIS επιτρέπει εκπληκτική ενίσχυση και επιβεβαίωση της διάγνωσης με μια σχετικά απλή και αρκετά ανεκτή από την ασθενή διαδικασία. Διενεργείται εύκολα και γρήγορα στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών, χωρίς επιπλοκές. Η SIS προσφέρει μια ενίσχυση της εικόνας σε τέτοιο βαθμό, ώστε δομές που δεν θα γίνονταν αντιληπτές με το γυμνό μάτι να αναγνωρίζονται εύκολα με το διακολπικό υπερηχογράφημα από έναν έμπειρο χειριστή.

Η εκτίμηση της ενδομήτριας κοιλότητας καθώς και του πάχους του ενδομητρίου γίνονται με μεγάλη ακρίβεια. Σε γυναίκες με ανώμαλες αιμορραγίες, η ανάγκη για επεμβατικές διαδικασίες όπως λήψη βιοψίας, υστεροσκόπηση, ή διαστολή και απόξεση μειώνεται δραματικά. Η SIS μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στη διερεύνηση υπογονιμότητας, καθ’έξην αποβολών, όπως και για την ανεύρεση μάζας (ινομυώματος ή πολύποδα) στην ενδομήτρια κοιλότητα.

Hysterosalpingo-Contrast-Sonography (HyCoSy)

Το HyCoSy αποτελείται από διακολπικό (εσωτερικό) υπερηχογράφημα, κατά τη διάρκεια του οποίου ένα ειδικό σκιαγραφικό διάλυμμα εγχύεται στην ενδομήτρια κοιλότητα και παρατηρείται καθώς ρέει μέσα από τις σάλπιγγες για να ελεγχθεί η βατότητά τους.

Το HyCoSy μπορεί να διενεργηθεί σε αντικατάσταση επεμβατικών μεθόδων για τον έλεγχο της βατότητας των σαλπίγγων, όπως η υστεροσαπλιγγογραφία (HSG) και η λαπαροσκόπηση με dye test. Θεωρείται ως μία διαγνωστική τεχνική πρώτης γραμμής σε ασθενείς με υπογονιμότητα, οι οποίες δεν υποφέρουν από πυελικό άλγος και δεν έχουν ιστορικό πυελικών φλεγμονών ή προηγούμενων χειρουργικών επεμβάσεων. Το HyCoSy είναι μια ασφαλής, αξιόπιστη και χρήσιμη διαγνωστική εξέταση.

Μπορεί να προκληθεί ήπια ενόχληση στην κατώτερη κοιλιακή χώρα από την εξέταση, ειδικά αν οι σάλπιγγες δεν είναι βατές ή έχουν βλάβες, ή αν υπάρχουν συμφύσεις στην πύελο. Λόγω μικρής πιθανότητας για διασπορά κάποιας φλεγμονής, συνίσταται η λήψη αντιβίοσης για 5 ημέρες.

Οι πληροφορίες για την κατάσταση των σαλπίγγων είναι διαθέσιμες άμεσα. Επομένως στα πλαίσια του «ελέγχου γονιμότητας σε μια επίσκεψη» είναι δυνατό να συζητηθεί με το ζευγάρι περαιτέρω αντιμετώπιση αναλόγως των ευρημάτων.

Τελευταία Νέα