Απ’τη Σύλληψη ως τη Γέννηση: Πρώτο Τρίμηνο

1^ος μήνας

Γύρω στην 14η ημέρα από την εμμηνορυσία ένα (συνήθως) ωάριο έχει ωριμάσει αρκετά, και με τη διαδικασία που καλείται ωοθυλακιορρηξία απελευθερώνεται από την ωοθήκη για να συλληφθεί από την σάλπιγγα. Η ζωή αρχίζει με τη γονιμοποίηση: εάν ένα σπερματοζωάριο συναντήσει και εισβάλλει μέσα σε ένα ωάριο, θα το γονιμοποιήσει. Αυτό είναι γνωστό ως σύλληψη. Σε αυτό το στάδιο, το γενετικό υλικό που θα χρειαστεί το γονιμοποιημένο ωάριο είναι πλήρες. Με τη σύντηξη αυτή δημιουργείται το πρώτο κύτταρο του νέου οργανισμού, ο ζυγώτης. Μέσα σε περίπου έξι με επτά ημέρες μετά τη σύλληψη, το γονιμοποιημένο ωάριο, το οποίο διαιρείται συνεχώς, περνάει μέσα από τη σάλπιγγα και καταλήγει στην μήτρα, όπου και εμφυτεύεται. Στο στάδιο αυτό και με τις συνεχείς διαιρέσεις που έχουν συμβεί, η μάζα κυττάρων έχει δημιουργήσει την βλαστοκύστη. Ό,τι απέμεινε από το ραγέν ωοθυλάκιο στην ωοθήκη, μετατρέπεται τώρα στο λεγόμενο ωχρό σωμάτιο, που παράγει ορμόνες για την διατήρηση της εγκυμοσύνης κατά τις επόμενες 8 έως 10 εβδομάδες.

Κατά τη στιγμή της εμφύτευσης του σχηματιζόμενου εμβρύου στο ενδομήτριο (γύρω στην 21η-22η ημέρα από την πρώτη μέρα εμμηνορυσίας) μπορεί να παρατηρήσετε κάποιες κηλίδες αίματος και να νομίσετε ότι έχετε αδιαθετήσει ξανά. Είναι όμως απολύτως φυσιολογικό και εφόσον προσπαθείτε να συλλάβετε δεν θα πρέπει να ανησυχήσετε.

Στην αρχή της 4ης εβδομάδας η βλαστοκύστη έχει εμφυτευθεί στη μήτρα και συνεχίζοντας τον πολλαπλασιασμό της χωρίζεται σε δύο μέρη. Το ένα θα δώσει το έμβρυο ενώ το άλλο θα δώσει τους υμένες και τον πλακούντα. Στο τέλος αυτής της εβδομάδας θα περιμένετε περίοδο (ή θα ελπίζετε ότι δεν θα έρθει αν έχετε προγραμματίσει εγκυμοσύνη). Μερικά από τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης μοιάζουν αρκετά με αυτά που έχετε περιμένοντας περίοδο, όπως κούραση, τάση μαστών και πρήξιμο. Ίσως νοιώθοντας αυτά να σκέφτεστε ότι δεν είστε έγκυος. Περιμένετε για λίγες ημέρες…

Ο πλακούντας είναι η πηγή ζωής του μωρού. Μεταφέρει το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά από το αίμα της μέλλουσας μητέρας στο μωρό. Μέσω του ομφάλιου λώρου ο πλακούντας συνδέεται με το μωρό, ενώ από την άλλη πλευρά στερεώνεται μέσα στο εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας.

Το αμνιακό υγρό είναι ένα διαυγές υδατώδες υγρό που προστατεύει το έμβρυο στη μήτρα. Μέσα σε αυτό, το έμβρυο μπορεί να αναπτυχθεί με ασφάλεια και μπορεί να κινηθεί άνετα. Επίσης, το αμνιακό υγρό έχει τη δυνατότητα να απορροφά τους κραδασμούς και να απομονώνει το έμβρυο από τις εξωτερικές πιέσεις.

2^ος μήνας

Την 5η εβδομάδα έχει σχηματισθεί ο εμβρυϊκός δίσκος που αποτελείται από τρία στρώματα: εξώδερμα, μεσόδερμα και ενδόδερμα. Από το εξώδερμα θα δημιουργηθούν ο νευρικός σωλήνας που στο μέλλον θα δώσει το νευρικό σύστημα (εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό), δέρμα και τρίχες. Το μεσαίο στρώμα (μεσόδερμα) θα δώσει την καρδιά, το κυκλοφορικό σύστημα, τα οστά, τους μυς, τα νεφρά, τα αναπαραγωγικά όργανα. Σε αυτή την εβδομάδα η καρδιά και ένα πρόγονο κυκλοφορικό σύστημα θα δημιουργηθούν γρήγορα. Η καρδιά και το κυκλοφορικό είναι το πρώτο σύστημα που θα λειτουργήσει στο έμβρυο. Από το ενδόδερμα θα δημιουργηθεί το έντερο, το συκώτι, το πάγκρεας και η κύστη.

Το μήκος του εμβρύου είναι λίγα χιλιοστά και το μέγεθός του περίπου σαν ένα φασόλι. Το έμβρυο αναπτύσσεται από το κεφάλι προς τα κάτω. Το κεφάλι και ο λαιμός είναι σχηματισμένα, τα αυτιά, τα μάτια, ο εγκέφαλος και η καρδιά έχουν αρχίζει να σχηματίζονται, ενώ τα ποδαράκια και τα χεράκια του εμβρύου είναι ακόμα πολύ μικρά.

Πλέον η περίοδος έχει καθυστερήσει να έρθει. Οι περισσότερες γυναίκες προβαίνουν τώρα σε ένα τεστ κυήσεως με ούρα. Με ένα ενδοκολπικό υπερηχογράφημα ελέγχουμε αν η εγκυμοσύνη είναι ενδομήτρια ενώ την 6η με 7η πλέον εβδομάδα κύησης μπορούμε να ακούσουμε τους καρδιακούς παλμούς του εμβρύου και το άκουσμά τους θα είναι η πρώτη συγκλονιστική επιβεβαίωση ότι θα γίνετε μητέρα.

Η αύξηση της προγεστερόνης από την εγκυμοσύνη δημιουργεί υπερβολική τάση στους μαστούς, αύξηση της πείνας και μερικές φορές ζαλάδα, πρωινή αδιαθεσία και τάση για εμετό. Η αύξηση της μήτρας πιέζει την κύστη και δημιουργεί συχνοουρία. Από την 6η εβδομάδα η πρωινή αδιαθεσία θα είναι μόνιμη συντροφιά σε κάθε στιγμή της ημέρας όχι όμως σε όλες τις εγκυμοσύνες. Αρχίζετε να απεχθάνεστε ορισμένα φαγητά και συγκεκριμένες μυρωδιές, όπως καφές, μπορούν να σας δημιουργήσουν τάση για εμετό. Προσπαθήστε να αποφύγετε αυτές τις μυρωδιές. Φροντίστε το πρωινό σας να περιέχει στεγνά σνακς ενώ η δίαιτα σας να είναι υψηλή σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες. Επειδή αυτή είναι μια πολύ σημαντική στιγμή για την ανάπτυξη του εμβρύου που δημιουργεί όλα του τα όργανα αποφύγετε πάση θυσία αλκοόλ, ουσίες, τσιγάρο, βαφές μαλλιών. Πράγματα που δεν χρειάζεστε αυτόν τον καιρό.

Αυτή η περίοδος είναι η πιο κρίσιμη επίσης για το ενδεχόμενο αποβολής. Κάθε γυναίκα ανησυχεί γι’ αυτό. Αν βιώσετε κράμπες χαμηλά στην κοιλιά, ή πόνο παρόμοιο με αυτόν της περιόδου, ή παρατηρήσετε αιμορραγία, επικοινωνήστε με το γυναικολόγο σας προκειμένου να εξεταστείτε. Κάθε αιμορραγία ή πόνος δεν σημαίνει αποβολή. Πολλές γυναίκες που είχαν αιμορραγίες στην αρχή της εγκυμοσύνης γέννησαν υγιέστατα μωρά.

Κατά την 8η εβδομάδα έχουν πλέον σχηματισθεί τα άκρα, ξεκινά η δημιουργία των οστών, ενώ το πρόσωπο αλλάζει καθώς τα μάτια, τα αυτιά και η μύτη αρχίζουν να φαίνονται. Δημιουργούνται η στοματική και η ρινική κοιλότητα, η παρεγκεφαλίδα, ο σπλήνας και το άνω χείλος. Αρχίζει η διαφοροποίηση των οργάνων (ήπαρ, πάγκρεας, στομάχι, πνεύμονες). Το μήκος του εμβρύου είναι μεταξύ 9-13 χιλιοστών.

3^ος μήνας

Μεταξύ 9ης και 10ης εβδομάδας η ανάπτυξη του εμβρύου είναι πράγματι θεαματική. Στο πρόσωπο του προβάλλουν τα οστά που θα διαμορφώσουν τα χαρακτηριστικά του. Διακρίνονται τα μικροσκοπικά ρουθούνια, η μύτη, που είναι ακόμα πλακουτσωτή και σχηματίζονται η άνω και η κάτω γνάθος. Υπάρχουν ακόμα και οι καταβολές των δοντιών και οι γευστικοί κάλυκες. Τα μάτια μετατοπίζονται από τα πλάγια του κεφαλιού προς τα εμπρός και είναι καλυμμένα από βλέφαρα. Οι διογκώσεις των αφτιών χωρίζονται σε εσωτερικά και εξωτερικά τμήματα. Τα άνω και τα κάτω άκρα του αποκτούν αρθρώσεις. Έχουν ξεχωρίσει οι αγκώνες, οι καρποί και τα δάχτυλα των χεριών, οι άκρες των οποίων έχουν μικροσκοπικά μαξιλαράκια. Στα κάτω άκρα διαμορφώνονται τρία ξεχωριστά τμήματα: ο μηρός, η κνήμη και το άκρο πόδι και διακρίνονται τα δάχτυλα. Στο λεπτό και διαφανές δέρμα του έχει αρχίσει ο σχηματισμός των ιδρωτοποιών αδένων και φυτρώνει το πρώτο χνούδι. Ολοκληρώνονται η ανάπτυξη των νεφρών και το κοιλιακό τοίχωμα που περικλείει το έντερο. Η καρδιά έχει βαλβίδες, τέσσερις θαλάμους και χτυπάει με 160-180 παλμούς το λεπτό. Οι πνεύμονες διακλαδίζονται συνεχώς σε μικροσκοπικούς σωλήνες. Ο εγκέφαλος έχει τετραπλασιαστεί και περιβάλλεται από το ήδη σχηματισμένο κρανίο. Όλα τα κύρια όργανα του εμβρύου έχουν σχηματιστεί και είναι στη θέση τους έτοιμα να εξελιχθούν.

Μπαίνοντας στην 11η εβδομάδα το έμβρυο έχει δημιουργήσει όλα τα σημαντικά του όργανα. Είναι μια περίοδος γρήγορης ανάπτυξης που στην αρχή αυτής της εβδομάδας είναι περίπου 3 εκατοστά ενώ στο τέλος το διπλάσιο. Το κεφάλι έχει περίπου το μισό μήκος από όλο το σώμα. Στην εβδομάδα αυτή γίνεται η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας. Πρόκειται για ένα υπερηχογράφημα όπου μετράται το πάχος της αυχενικής πτυχής του εμβρύου που προκαλεί η συσσώρευση υγρού στον αυχένα του. Αυξημένο πάχος σε συνδυασμό με άλλους υπερηχογραφικούς δείκτες συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για χρωμοσωμιακίες ανωμαλίες (πχ σύνδρομο Down). Η μήτρα έχει το μέγεθος ενός γκρέιπφρουτ. Οι πρωινές αδιαθεσίες αρχίζουν να λιγοστεύουν, παραμένουν όμως οι αναγούλες που προκαλούνται από ορισμένες μυρωδιές.

Κατά την 12η εβδομάδα έχει ολοκληρωθεί ο σχηματισμός όλων των οργάνων του εμβρύου. Από δω και στο εξής θα αρχίσουν να μεγαλώνουν και να ωριμάζουν έως τον τοκετό. Δάκτυλα, μαλλιά και νύχια αρχίζουν να μεγαλώνουν. Τα γενετικά όργανα αρχίζουν να σχηματίζονται και να παίρνουν την τελική τους μορφή. Σε αυτή τη φάση, ο πλακούντας έχει πια ωριμάσει και αναλαμβάνει τη συντήρηση του εμβρύου. Το έμβρυο σε αυτή τη φάση, έχει μήκος 60 χιλιοστά και ζυγίζει 8 γραμμάρια.

Πλέον ο κίνδυνος αποβολής έχει μειωθεί δραματικά. Οι ναυτίες υποχωρούν ενώ η μήτρα φτάνει στην ηβική σύμφυση. Έτσι αρχίζει να βγαίνει από την λεκάνη σταματώντας να πιέζει την κύστη, μειώνοντας την συχνοουρία, η οποία θα επανέλθει κατά το τελευταίο τρίμηνο όταν η μήτρα θα έχει μεγαλώσει υπερβολικά.

Δεύτερο Τρίμηνο

Τελευταία Νέα