Κύστεις Μαστού

Οι κύστεις του μαστού είναι χώροι συλλογής υγρού που περιβάλλονται από τοίχωμα αποτελούμενο από επιθηλιακά κύτταρα. Μπορεί να είναι μικρές (διαμέτρου λίγων χιλιοστών) ή μεγάλες (διαμέτρου αρκετών εκατοστών), μονήρεις ή πολλαπλές και να εντοπίζονται στον ένα ή σε αμφότερους τους μαστούς. Οι κύστεις του μαστού είναι ιδιαίτερα συχνές, εμφανίζονται δε στο μαστό λόγω ορμονικών μεταβολών, στα πλαίσια ινοκυστικής μαστοπάθειας, διάτασης των γαλακτοφόρων πόρων κλπ.

Δημιουργούνται κυρίως κατά την αναπαραγωγική ηλικία και το μέγεθός τους μπορεί να αυξομειώνεται ανάλογα με την ημέρα του γυναικολογικού κύκλου. Οι απλές κύστεις εμφανίζονται συνήθως στις ηλικίες των 30-55 χρονών, ιδιαίτερα κοντά στην ηλικία της εμμηνόπαυσης, αλλά και σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.

Συνήθως οι περισσότερες κύστεις δεν προκαλούν συμπτώματα και δεν γίνονται αντιληπτές από την ασθενή ή από τον γιατρό που την ψηλαφά. Οι μεγάλες κύστεις όμως, ιδιαίτερα αν βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του μαστού (κοντά στο δέρμα), συχνά είναι ψηλαφητές αγχώνοντας τις γυναίκες που όταν τις πιάσουν, επειδή έχουν την μορφή ενός όγκου, νομίζουν ότι πρόκειται για καρκίνο. Η σύστασή τους είναι υπόσκληρη έως σκληρή, το σχήμα τους στρογγυλό ή ωοειδές και έχουν ομαλή επιφάνεια. Πρόκειται για σαφώς περιγεγραμμένες και ελαστικές βλάβες. Αν μεσολαβεί μεταξύ κύστεως και δέρματος άφθονος μαζικός ιστός, η επιφάνεια μπορεί να ψηλαφάται ως μικροοζώδης. Οι βαθύτερες κύστεις είναι πιο δύσκολο να ψηλαφηθούν. Επίσης, μία κύστη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια του καρκίνου, όπως π.χ. να ρυτιδώσει το δέρμα. Μερικές φορές οι κύστεις είναι επώδυνες (ιδιαίτερα αν πιεστούν έντονα, όπως συμβαίνει κατά την διενέργεια της μαστογραφίας).

Οι κύστεις διακρίνονται σε:

Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω;

Οι κύστεις δεν αποτελούν προκαρκινικό στάδιο, ούτε θεωρούνται παράγοντας αυξημένου κινδύνου. Σε ειδικές περιπτώσεις υπάρχουν ορισμένες μελέτες που έχουν δείξει μία μικρή αύξηση του κινδύνου εμφάνισης αργότερα καρκίνου του μαστού στο στήθος της γυναίκας (όχι μετατροπή της κύστης σε καρκίνο).

Ο γιατρός με την ψηλάφηση δύσκολα μπορεί να καταλάβει αν ο όγκος που πιάνει είναι κύστη ή όχι. Για να κάνει τη διάγνωση πρέπει η γυναίκα να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις. Εφόσον είναι πάνω από 40 ετών η πρώτη εξέταση που θα συστήσει ο γιατρός είναι η μαστογραφία. Μία κύστη φαίνεται μαστογραφικά, είτε είναι ψηλαφητή, είτε όχι, ως μία σκίαση (μάζα) που έχει ομαλά όρια.

Όμως, η μαστογραφία δεν έχει τη δυνατότητα να διακρίνει αν η μάζα που φαίνεται σ’ αυτήν περιέχει υγρό (άρα είναι κύστη) ή είναι συμπαγής (οπότε μπορεί να είναι ένας όγκος, όπως π.χ. ένα ινοαδένωμα ή ένας καρκίνος). Αυτή την ικανότητα διαθέτει το υπερηχογράφημα, γι’ αυτό και αποτελεί την πιο καλή απεικονιστική εξέταση για τη διάγνωση των κύστεων. Σε γυναίκες νεότερες των 40 ετών, αλλά και στις μεγαλύτερες με τέτοια αδιευκρίνιστα ευρήματα, συνιστάται να γίνεται υπερηχογραφικός έλεγχος.

Η μαγνητική μαστογραφία στις περιπτώσεις ύπαρξης κύστεων, μπορεί να διακρίνει το εύρημα, αλλά επειδή είναι χρονοβόρα, κοστίζει πολύ και δεν δίνει καλύτερα αποτελέσματα από το υπερηχογράφημα, δεν αποτελεί εξέταση εκλογής.

Αντιμετώπιση

Για τις μικρές, απλές κύστεις μέχρι 1 εκατοστό δεν απαιτείται καμία θεραπευτική παρέμβαση. Η θεραπευτική μέθοδος εκλογής για μια κύστη πάνω από 2 εκατοστά είναι η απλή παρακέντηση δια λεπτής βελόνας και η αποστολή του υλικού (ειδικά αν είναι αιματηρό) για κυτταρολογική εξέταση. Σε περιπτώσεις μη ψηλαφητών κύστεων του μαστού η παρακέντηση γίνεται υποχρεωτικά υπό την καθοδήγηση υπερηχοτομογράφου.

Όταν γίνει παρακέντηση μιας ή περισσότερων κύστεων (γιατί πολλές γυναίκες έχουν περισσότερες της μίας κύστεις) τότε συνιστάται να γίνει ένα νέο υπερηχογράφημα αργότερα (μετά ένα τρίμηνο) για να ελεγχθεί το αν η κύστη εξαφανίστηκε ή όχι. Αν μία κύστη έχει παρακεντηθεί τουλάχιστον 3 φορές και συνεχίζει να υποτροπιάζει, δηλ. να ξαναγίνεται στο ίδιο σημείο, τότε έχει ένδειξη η χειρουργική αφαίρεσή της.

Σε περίπτωση που παραμένει στερεό υπόλειμμα μετά την παρακέντηση της κύστης, σημαντική είναι η βιοψία του για αποκλεισμό του ενδεχομένου κυστικού καρκινώματος του μαστού.

Τελευταία Νέα