Σπερματέγχυση – IUI
H ενδομητρική σπερματέγχυση (IUI – IntraUterine Insemination) είναι η διαδικασία τοποθέτησης επεξεργασμένου σπέρματος μέσα στην κοιλότητα της μήτρας. Πρόκειται για μία απλή και προσιτή τεχνική για ένα ζευγάρι που ξεκινά θεραπείες γονιμότητας.
Η ενδομητρική σπερματέγχυση πραγματοποιείται μέσω ενός πολύ λεπτού και ευλύγιστου καθετήρα, ο οποίος φέρει κατάλληλα επεξεργασμένο σπέρμα και εισάγεται προσεκτικά στη μητρική κοιλότητα δια μέσου του τραχήλου.
Η εισαγωγή του καθετήρα προϋποθέτει τη διαστολή του κόλπου με έναν κολποδιαστολέα για την αποκάλυψη του τραχήλου της μήτρας. Όταν ο καθετήρας εισέλθει στην ενδομητρική κοιλότητα, γίνεται έγχυση των 0,5 ml του υγρού που περιέχει το σπέρμα.
Στη συνέχεια, ο καθετήρας αποσύρεται και η γυναίκα παραμένει σε γυναικολογική θέση για μερικά ακόμη λεπτά. Η όλη διαδικασία διαρκεί λίγα λεπτά, είναι ανώδυνη και μπορεί να διεξαχθεί στο ιατρείο ή στο νοσοκομείο, χωρίς αναισθησία. Συνήθως οι γυναίκες λαμβάνουν και κάποια ορμονική υποστήριξη (προγεστερόνη) για το διάστημα των επόμενων 14 ημερών μέχρι να γίνει το τεστ κυήσεως.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται;
Η ενδομήτριος σπερματέγχυση ενδείκνυται:
- Σε νεαρές γυναίκες με διαβατές σάλπιγγες
- Σε γυναίκες με ένδειξη εχθρικής τραχηλικής βλέννας (ανεπάρκεια της τραχηλικής βλέννας μετά από χειρουργική επέμβαση όπως πχ κωνοειδή εκτομή)
- Σε γυναίκες χωρίς σταθερό κύκλο (πχ με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας), όπου πραγματοποιείται πρόκληση ωορρηξίας με φάρμακα
- Σε περιπτώσεις όπου ο σύντροφος έχει φυσιολογική ποιότητα σπέρματος ή εμφανίζει ήπιας έως μέτριας βαρύτητας προβλήματα με την ποιότητα του σπέρματος
- Σε περιπτώσεις όπου ο σύντροφος δεν έχει σπέρμα (αζωοσπερμία), οπότε χρησιμοποιείται σπέρμα δότου
- Σε γυναίκες χωρίς σύντροφο που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν σπέρμα δότη
Η σπερματέγχυση μπορεί να εφαρμοσθεί σε φυσικό κύκλο, δηλαδή χωρίς φάρμακα ή μετά από πρόκληση μονήρους ή πολλαπλής ωοθυλακικής ανάπτυξης με τη βοήθεια φαρμάκων. Συνήθως η φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών επιλέγεται σε γυναίκες που έχουν άστατο κύκλο με διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας όπως στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Η ενδομητρική σπερματέγχυση με χρήση φαρμάκων για την πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας, για την δημιουργία 2-4 ωρίμων ωοθυλακίων, έχει αποδεδειγμένα καλύτερα αποτελέσματα από εκείνη που γίνεται σε φυσικούς (χωρίς φάρμακα) κύκλους.
Η σπερματέγχυση πρέπει να πραγματοποιηθεί όσο το δυνατόν πιο κοντά στην ωοθυλακιορρηξία, καθώς το ωάριο έχει κύκλο ζωής μόλις 24 ώρες μετά από αυτή. Γι’αυτό το λόγο θέλουμε να κάνουμε την σπερματέγχυση μερικές ώρες πριν ή μετά την ωορρηξία (ιδανικά έξι ώρες πριν ή μετά).
Η παρακολούθηση γίνεται με σειρά υπερηχογραφημάτων και εξετάσεων αίματος για τον προσδιορισμό των επιπέδων των ορμονών. Η ωοθυλακιορρηξία είτε επιτυγχάνεται μόνη της, είτε προγραμματίζεται 36 ώρες μετά τη χορήγηση ένεσης χοριακής γοναδοτροπίνης όταν το ή τα ωοθυλάκια έχουν ωριμάσει.
Για να έχει επιτυχή έκβαση μία σπερματέγχυση απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διαβατότητα τουλάχιστον μίας εκ των δύο σαλπίγγων της γυναίκας. Η διαβατότητα ή η απόφραξη των σαλπίγγων διαπιστώνεται μέσω της υστεροσαλπιγγογραφίας. Πρόκειται ουσιαστικά για ακτινογραφία της μήτρας και των σαλπίγγων μετά από έγχυση σκιαγραφικού μέσα στη μήτρα. Με αυτή την εξέταση μπορούν να αποφευχθούν περιπτώσεις μη επιτυχούς σπερματέγχυσης λόγω αποφραγμένων σαλπίγγων.
Σε περιπτώσεις ανεξήγητης υπογονιμότητας η σπερματέγχυση εμφανίζει 
μεγαλύτερο όφελος σε σύγκριση με τη σεξουαλική επαφή. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι οτι στη σπερματέγχυση γίνεται επεξεργασία και ενεργοποίηση του σπέρματος στο εργαστήριο. Κατ’αυτόν τον τρόπο έχουμε περισσότερα καλά προετοιμασμένα σπερματοζωάρια που μπορούν να περάσουν την τραχηλική βλέννα και να γονιμοποιήσουν το ωάριο σε σύγκριση με την σεξουαλική επαφή όπου μόνο τα πιο ισχυρά σπερματοζωάρια μπορούν να τα καταφέρουν.
Η επεξεργασία του σπέρματος περιλαμβάνει φυγοκέντρηση σε στρώματα διαφορετικής πυκνότητας και έπειτα έκπλυση σε ειδικό καλλιεργητικό μέσο. Ως αποτέλεσμα ξεχωρίζουμε τα πιο ισχυρά κινούμενα σπερματοζωάρια από το σπερματικό υγρό. Το σπερματικό υγρό περιέχει λευκοκύτταρα, ανώριμα γεννητικά κύτταρα και ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που μπορούν να προκαλέσουν κατακερματισμό του DNA, με αποτέλεσμα χαμηλή γονιμοποιητική ικανότητα. Έτσι, μετά την επεξεργασία στο εργαστήριο βελτιώνεται η γονιμοποιητική ικανότητα του σπέρματος. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 2 ώρες.
Ο σύζυγος χορηγεί σπέρμα λίγο πριν την προγραμματισμένη ώρα της σπερματέγχυσης (περίπου 2 ώρες πριν). Σε περιπτώσεις δωρεάς σπέρματος, το σπέρμα του δότη φυλάσσεται στην τράπεζα σπέρματος και αποψύχεται 1-2 ώρες πριν την σπερματέγχυση.
Το κατώτατο βιβλιογραφικά καταγεγραμμένο όριο αριθμού επεξεργασμένων σπερματοζωαρίων που κατέληξε σε εγκυμοσύνη είναι 100.000. Ωστόσο, προκειμένου να υπάρξει επιτυχία με αποδεκτή πιθανότητα, ο ελάχιστος κοινώς αποδεκτός αριθμός επεξεργασμένων κινητών σπερματοζωαρίων είναι 2.000.000. Καλύτερα ποσοστά επιτυχίας έχουμε με πάνω από 5 εκατομμύρια κινητά σπερματοζωάρια κατόπιν της προετοιμασίας και ακόμη καλύτερα με 10 εκατομμύρια και περισσότερα.
Γενικά από ένα ως τρία. Αυτή είναι μια απόφαση στην οποία συμμετέχει το ζευγάρι, αφού εξηγήσει ο ιατρός ότι με περισσότερα από ένα ωάρια (π.χ. 2 ή 3) αυξάνονται μεν οι πιθανότητες θετικού τεστ κύησης, ταυτόχρονα όμως αυξάνονται και οι πιθανότητες πολύδυμης κύησης (δίδυμα, τρίδυμα κλπ), γιατί στη σπερματέγχυση δεν υπάρχει έλεγχος πόσα ωάρια θα γονιμοποιηθούν.
Το ποσοστό επιτυχίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (ωοθυλακιορρηξία, ηλικία της γυναίκας, ποιότητα και αριθμός των σπερματοζωαρίων, κλπ). Γενικώς θεωρείται ότι το μέσο αποδεκτό ποσοστό επιτυχίας κυμαίνεται από 15-20% ανά προσπάθεια, ποσοστό δηλαδή καλύτερο σε σύγκριση με τη σεξουαλική επαφή, αλλά μικρότερο από την εξωσωματική γονιμοποίηση. Η λογική της επιτυχίας της σπερματέγχυσης στηρίζεται στις επαναλαμβανόμενες προσπάθειες, μια που η σπερματέγχυση είναι από τις πιο άνετες και οικονομικές θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Οι επαναλήψεις, σε συνδυασμό με την σωστή αξιολόγηση των περιστατικών μπορούν να φτάσουν σε πολύ υψηλό ποσοστό επιτυχίας (το 60% με 70% των ζευγαριών επιτυγχάνουν εγκυμοσύνη μετά από 6 κύκλους) αρκεί να υπάρχουν οι προϋποθέσεις (πχ ηλικία, ποιότητα σπέρματος).
Αν δεν υπάρχει κάποια ενόχληση μετά τη σπερματέγχυση δε χρειάζεται να προσέχετε κάτι. Μπορείτε να επιστρέψετε στις ασχολίες σας αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας και δεν χρειάζεται καμία ιδιαίτερη προφύλαξη. Η αλήθεια όμως είναι ότι οι περισσότερες γυναίκες δεν το παρακάνουν στην κούραση μετά από τη διαδικασία της σπερματέγχυσης. Ο φόβος αυτός δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά, αλλά, προκειμένου να νιώθετε καλά ψυχολογικά, ας αποφύγετε ό,τι θεωρείτε υπερβολικό για το πρώτο διήμερο. Επίσης, μπορείτε να έρθετε σε σεξουαλική επαφή την ίδια μέρα της σπερματέγχυσης, εφόσον δεν έχετε ενοχλήσεις.
Το σπέρμα δεν μπορεί να φύγει από τη μήτρα μετά την είσοδό του εκεί. Αυτό που μπορεί να κυλήσει και να το νιώσετε ενδεχομένως είναι τραχηλική βλέννα.
Σε κάποιες γυναίκες συμβαίνει να δουν λίγο αίμα, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου ανησυχητικό και διαρκεί λίγο.
H σπερματέγχυση ενδείκνυται στα «εύκολα» περιστατικά υπογονιμότητας. Στις ακόλουθες όμως περιπτώσεις η εξωσωματική γονιμοποίηση αναμένεται να έχει καλύτερα ποσοστά επιτυχίας σε σύγκριση με τη σπερματέγχυση.
- Η ποιότητα του σπέρματος του συζύγου έχει σημαντικό πρόβλημα
- Η ηλικία της γυναίκας είναι άνω των 40
- Το απόθεμα ωαρίων της γυναίκας είναι χαμηλό
- Ιστορικό βλάβης στις σάλπιγγες που ενδέχεται να έχει αντίκτυπο στη λειτουργικότητά τους (πχ υδροσάλπιγγες)
- Έχουν ήδη γίνει πολλαπλές προσπάθειες σπερματέγχυσης χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα
Αν η γυναίκα είναι άνω των 40 ετών ή έχει χαμηλό απόθεμα ωαρίων (χαμηλή ΑΜΗ), τότε το ποσοστό επιτυχίας μετά τη σπερματέγχυση μειώνεται σημαντικά. Σε μεγαλύτερες ηλικίες η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας.
Η κυριότερη παραλλαγή είναι η σπερματέγχυση με μεγάλο όγκο υγρού – IUTPI (5-10 ml αντί του 0,5 ml που χρησιμοποιείται συνήθως).
Το υγρό που περιέχει τα σπερματοζωάρια εγχέεται αργά, γεμίζει την κοιλότητα της μήτρας και τις σάλπιγγες και εκχέεται έως και την περιτοναϊκή κοιλότητα. Στη βιβλιογραφία υπάρχουν μελέτες, στις οποίες έχουν καταγραφεί λίγο υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας με τη μέθοδο αυτή. Ωστόσο, υπάρχουν και μειονεκτήματα: ο χρόνος παραμονής είναι μεγαλύτερος, ενώ χρειάζεται να τοποθετηθεί ειδικός κολποδιαστολέας που συσφίγγει τον τράχηλο, ώστε το υγρό να μην διαφύγει προς τον κόλπο.
Υπογονιμότητα
Επικοινωνήστε μαζί μας
Μαρτυρίες Ασθενών
Πολύ ευγενικός γιατρός, άμεση απάντηση σε οποιοδήποτε ερώτημα κι αν υπάρξει, πολύ καθαρός χώρος και σου προσαρμόζει τα ραντεβού την ώρα που μπορείς εσύ.
Ο γιατρός είναι ευσυνείδητος, υπομονετικός και άριστος στη δουλειά του. Τον συνιστώ ανεπιφύλακτα.
Πρότυπο ιατρείο, εξαιρετικός γιατρός. Μηδενικός χρόνος αναμονής, άμεση εξυπηρέτηση.